Według danych Głównego Urzędu Statystycznego z 2021 roku, w Polsce jest 906 miejscowości, w których liczba mieszkańców wynosi od 10 do 50 tysięcy. Najwięcej takich miejscowości znajduje się w województwach: mazowieckim (112), wielkopolskim (108) oraz śląskim (98). Natomiast najmniej takich miejscowości jest w województwie lubuskim (18) oraz podlaskim (20). Warto jednak zaznaczyć, że te dane mogą ulec zmianie w kolejnych latach, ze względu na procesy demograficzne i ewentualne zmiany administracyjne.
Wyzwania przed małymi miejscowościami
Najważniejsze problemy społeczne stojące przed małymi miejscowościami mogą być zróżnicowane i zależą od konkretnych warunków i potrzeb danej społeczności. Poniżej przedstawiam kilka potencjalnych problemów, z jakimi mogą się borykać małe miejscowości:
- Wysoki poziom bezrobocia – często w mniejszych miejscowościach brakuje firm i miejsc pracy, co powoduje, że mieszkańcy muszą szukać pracy w innych miejscowościach, co z kolei powoduje emigrację młodych ludzi i spadek liczby ludności.
- Brak infrastruktury i usług – mniejsze miejscowości często mają słabiej rozwiniętą infrastrukturę, brak sklepów, aptek, szkół i innych usług, co utrudnia codzienne życie mieszkańców.
- Starzenie się społeczeństwa – w mniejszych miejscowościach, gdzie brakuje miejsc pracy, młodzi ludzie często opuszczają swoje rodzinne miasta, a w pozostałych pozostają przede wszystkim starsi mieszkańcy.
- Niski poziom życia – w małych miejscowościach często brakuje dostępu do kultury, sportu, rekreacji czy wysokiej jakości usług medycznych.
- Trudności w pozyskiwaniu funduszy – mniejsze miejscowości często mają mniejsze szanse na pozyskanie funduszy na inwestycje czy rozwój, co powoduje, że ich rozwój jest utrudniony.
- Problemy związane z ekologią – w niektórych małych miejscowościach występują problemy związane z niedostatecznym oczyszczaniem ścieków czy gospodarką odpadami.
- Brak możliwości rozwoju lokalnego biznesu – często w mniejszych miejscowościach brakuje odpowiednich warunków do rozwoju biznesu, co utrudnia rozwój lokalnej gospodarki i zwiększenie liczby miejsc pracy.
Warto jednak zaznaczyć, że problemy te nie dotyczą każdej małej miejscowości w takim samym stopniu i w różnym stopniu mogą wpływać na rozwój danej społeczności.
Ważna rola trzeciego sektora
Organizacje pozarządowe mogą pozytywnie wpłynąć na społeczności zamieszkujące małe miejscowości na wiele sposobów. Poniżej przedstawiam kilka przykładów:
- Pomoc w pozyskiwaniu funduszy – organizacje pozarządowe mogą pomóc w pozyskiwaniu funduszy na inwestycje i projekty społeczne, których celem jest rozwój małych miejscowości.
- Realizacja projektów społecznych – organizacje pozarządowe mogą realizować projekty społeczne, które przyczyniają się do rozwoju i poprawy jakości życia w małych miejscowościach. Mogą to być projekty edukacyjne, kulturalne, sportowe, czy ekologiczne.
- Wspieranie lokalnej gospodarki – organizacje pozarządowe mogą wspierać rozwój lokalnej gospodarki poprzez organizowanie szkoleń dla przedsiębiorców, promowanie lokalnych produktów czy wspieranie tworzenia nowych miejsc pracy.
- Wspieranie mieszkańców – organizacje pozarządowe mogą pomóc mieszkańcom w rozwiązywaniu codziennych problemów, np. poprzez organizowanie akcji charytatywnych, pomocy dla osób starszych czy samotnych.
- Działanie na rzecz ochrony środowiska – organizacje pozarządowe mogą działać na rzecz ochrony środowiska, np. poprzez organizowanie akcji sprzątania czy edukację ekologiczną mieszkańców.
- Wspieranie dialogu i integracji społecznej – organizacje pozarządowe mogą działać na rzecz integracji społecznej, np. poprzez organizowanie spotkań, warsztatów czy imprez kulturalnych, które umożliwią mieszkańcom nawiązywanie kontaktów i współpracę.
Warto zaznaczyć, że organizacje pozarządowe powinny działać w oparciu o potrzeby i oczekiwania mieszkańców, a ich działania powinny być skoordynowane i współpracować z władzami lokalnymi oraz innymi podmiotami działającymi na rzecz rozwoju małych miejscowości.
